احکام میم ساکنه

«م» ساکنه در مجاورت حروف 28گانه به یکی از این 3 حالت خوانده می شود:

1- ادغام    2- اخفاء    3- اظهار

1- ادغام

میم ساکنه فقط ادغام «متماثلین» دارد. یعنی تنها در «م» ادغام می شود.

تلفظ میم مشدّد حاصله ، با «غنّه» همراه است؛ چرا که لب ها روی هم منطبق و بسته اند فلذا تمامی صوت از خیشوم خارج می شود. صدای میم مشدّد ، باید به اندازه «دو حرکت» امتداد یابد. مثال:

اِن کُنتُم مُؤمِنینَ – وَلَهُم ما یَشتَهُونَ – کُنتُم مَرضیٰ – یُمَتِّعکُم مَتاعاً

2- اخفاء

اخفاء میم ساکنه، نزد حرف «ب» انجام می شود. این اخفاء با حذف مخرج میم و ابقاء غنّه آن همراه است و کشش «غنّه نیز دو حرکت است.

«م» حاصله از اقلاب نون ساکنه نزد «ب» نیز همین حکم را دارد و اخفاء می شود.

روش اخفاء میم ساکنه

به محض شروع اخفاء، لبها را بسیار به هم نزدیک می کنیم، به حدی که اصطلاحاً یک ورق کاغذ نازک بتواند از میان دو لب عبور کند. همزمان بخش عمده صوت را از فضای بینی خارج نموده و این حالت (بینی – دهانی) را به اندازه دو حرکت ادامه می دهیم. آنگاه حرف «ب» را اداء می کنیم.

مثال:

تَأتیهِم بَغتَةً – اَم بِهِ جِنَّةٌ – فَاحکُم بَینَنا – بَعضُکُم بَعضاً – مُن بَعدِهِم (مِم بَعدِهِم) – خَبیرٌ بَصیرٌ (خَبیرُم بَصیرٌ)

3- اظهار

«م» ساکنه نزد بقیه حروف اظهار می شود. بدین معنا که از مخرج خود، بطور طبیعی اداء می گردد.

لزوم رعایت 3 نکته در اظهار میم

1-   عدم حرکت.(میم ساکنه نباید قلقله بگیرد)

2-    عدم مکث.

3-    عدم سکت.

نکته

«م» ساکنه نزد «ف – و» اظهار می شود.

منبع:کتاب حلیة القرآن